طلاق غیابی؛ نحوه صدور و اعتراض به آن

طلاق غیابی؛ نحوه صدور و اعتراض به آن ✍️

طلاق در جامعه‌ی امروز یکی از موضوعات مهم و حساس حقوق خانواده است. گاهی یکی از زوجین بدون اطلاع دیگری، برای جدایی اقدام می‌کند؛ در این حالت، ممکن است دادگاه حکم طلاق غیابی صادر کند. این نوع طلاق زمانی اتفاق می‌افتد که یکی از طرفین در جلسات دادرسی حضور ندارد و با وجود تلاش‌های قانونی برای ابلاغ، از جریان پرونده بی‌خبر می‌ماند.

طلاق غیابی چیست؟ ⚖️

طلاق غیابی زمانی صادر می‌شود که یکی از زوجین، معمولاً مرد، دادخواست طلاق را مطرح کرده و همسرش (زن) در هیچ‌یک از مراحل دادرسی حاضر نمی‌شود یا از جریان دادرسی بی‌اطلاع می‌ماند.
در مقابل، اگر زن دادخواست دهد و شوهر در جلسات شرکت نکند، در شرایط خاصی می‌تواند طلاق غیابی از جانب زن هم صادر شود.

در واقع، واژه‌ی «غیابی» به معنای غیبت یکی از طرفین در فرآیند رسیدگی است. دادگاه پس از احراز ابلاغ قانونی و عدم حضور فرد، رأی را صادر می‌کند و آن رأی، عنوان «غیابی» به خود می‌گیرد.

شرایط صدور طلاق غیابی 🧾

برای اینکه حکم طلاق غیابی صادر شود، چند شرط لازم است:

1. عدم حضور خوانده در دادگاه: شخصی که علیه او دعوا مطرح شده (معمولاً زن یا شوهر)، در هیچ مرحله‌ای از دادرسی حاضر نشود.

2. عدم ارائه‌ی لایحه دفاعیه: اگر فرد در دفاع از خود لایحه یا وکیل معرفی نکند، دادگاه می‌تواند رأی را غیابی صادر کند.

3. ابلاغ قانونی صحیح: دادگاه باید احراز کند که فرد از طریق آگهی در روزنامه رسمی یا سایر روش‌های قانونی، از تشکیل پرونده مطلع شده است.

در صورتی که همه‌ی این شرایط فراهم شود، قاضی می‌تواند حکم طلاق غیابی را صادر کند.

نمونه‌ وضعیت‌های طلاق غیابی 💔

• شوهر، دادخواست طلاق داده ولی زن در جلسات دادگاه حاضر نمی‌شود.

• زن به استناد غیبت طولانی شوهر یا ترک انفاق دادخواست داده و شوهر در هیچ مرحله‌ای حضور ندارد.

• آدرس یکی از طرفین مشخص نیست و ابلاغ از طریق آگهی انجام شده است.

در تمام این موارد، طلاق ممکن است به‌صورت غیابی اعلام شود.

نحوه‌ی اعتراض به حکم طلاق غیابی 🕊️

قانون برای جلوگیری از تضییع حق، امکان اعتراض به حکم غیابی را پیش‌بینی کرده است. شخصی که حکم علیه او صادر شده (مثلاً زنی که غیابی طلاق گرفته شده) می‌تواند از راه‌های زیر اقدام کند:

1. واخواهی در همان دادگاه صادرکننده حکم

فرد محکوم‌علیه می‌تواند ظرف ۲۰ روز از تاریخ اطلاع از رأی (در ایران) یا دو ماه (برای افراد مقیم خارج از کشور) به همان دادگاه صادرکننده مراجعه کرده و درخواست «واخواهی» دهد.
دادگاه مجدداً به موضوع رسیدگی می‌کند و اگر دفاعیات موجه باشد، حکم قبلی را نقض یا تعدیل می‌کند.

2. تجدیدنظرخواهی در دادگاه بالاتر

اگر پس از واخواهی، رأی همچنان علیه فرد صادر شود، او می‌تواند به دادگاه تجدیدنظر استان شکایت کند. در این مرحله، دادگاه بالاتر تمام اسناد، دلایل و روند پرونده را بررسی می‌کند.

3. فرجام‌خواهی در دیوان عالی کشور

در مواردی که رأی قطعی صادر شده ولی فرد معتقد است که اشتباه فاحشی رخ داده، می‌تواند درخواست فرجام‌خواهی بدهد. البته این مرحله فقط برای آرای خاص و مهم قابل انجام است.

نکات مهم درباره طلاق غیابی ⚠️

• در طلاق غیابی، عدم حضور یکی از زوجین به معنای از بین رفتن حقوق او نیست.

• اگر فرد بتواند ثابت کند از جریان دادرسی بی‌خبر بوده، حکم ممکن است باطل شود.

• زن در صورت طلاق غیابی از سوی مرد، همچنان حق مهریه، نفقه‌ی معوقه و اجرت‌المثل را دارد.

• اجرای طلاق غیابی بدون ثبت رسمی در دفترخانه، معتبر نیست و باید مراحل ثبت آن طی شود.

تفاوت طلاق غیابی با طلاق توافقی 🤝

در طلاق توافقی هر دو طرف برای پایان زندگی مشترک رضایت دارند و توافق خود را کتبی اعلام می‌کنند.
اما در طلاق غیابی یکی از طرفین کاملاً از جریان طلاق بی‌خبر است و رضایتی وجود ندارد.
در نتیجه، از نظر احساسی و قانونی، آثار طلاق غیابی سنگین‌تر است و معمولاً چالش‌های بیشتری در پی دارد.

مدارک لازم برای صدور طلاق غیابی 📑

برای طرح یا اعتراض به طلاق غیابی، مدارک زیر مورد نیاز است:

• شناسنامه و کارت ملی زوجین

• سند ازدواج

• آگهی چاپ‌شده در روزنامه رسمی (در صورت ابلاغ از این طریق)

• حکم دادگاه بدوی (در صورت واخواهی یا تجدیدنظر)

• مدارک مربوط به دلایل طلاق (مثل گواهی ترک منزل، عدم پرداخت نفقه و...)

پیامدهای روانی و اجتماعی طلاق غیابی 💬

طلاق غیابی به دلیل نبود ارتباط مستقیم میان زن و شوهر در زمان دادرسی، اغلب موجب ابهام، بی‌اعتمادی و ناراحتی عاطفی برای هر دو طرف می‌شود.
بسیاری از پرونده‌ها پس از صدور حکم، با تنش‌های خانوادگی و حتی اختلاف بر سر حضانت فرزند همراه هستند.
به همین دلیل توصیه می‌شود حتی در شرایط سخت، مذاکره و مشاوره حقوقی را پیش از اقدام به طلاق در نظر بگیرید.

راهکارهای پیشگیری از صدور طلاق غیابی 💡

• اطلاع‌رسانی دقیق آدرس محل اقامت به دادگاه برای جلوگیری از ابلاغ اشتباه

• استفاده از وکیل متخصص خانواده برای پیگیری مراحل قانونی

• حضور در جلسات رسیدگی یا ارسال لایحه دفاعیه

• مراجعه به مشاوره خانواده برای حل اختلافات پیش از طلاق

این موارد باعث می‌شود روند رسیدگی شفاف‌تر باشد و از بروز احکام غیابی جلوگیری شود.

نقش وکیل در پرونده‌های طلاق غیابی ⚖️👩‍💼

حضور وکیل مجرب می‌تواند از بروز اشتباهات در ابلاغ یا غیبت جلوگیری کند.
وکیل با بررسی دقیق پرونده، از حقوق موکل خود دفاع کرده و در صورت لزوم، واخواهی یا تجدیدنظر را در مهلت قانونی ثبت می‌کند.
در پرونده‌های حساس، مثل زمانی که آدرس یکی از زوجین مشخص نیست، وکیل نقش حیاتی در حفظ حقوق طرف غایب دارد.

جمع‌بندی 🌿

طلاق غیابی، هرچند از نظر قانونی معتبر است، اما در بسیاری از موارد به‌دلیل بی‌اطلاعی یکی از زوجین از فرآیند دادرسی، موجب نارضایتی و مشکلات بعدی می‌شود.
آگاهی از نحوه‌ی صدور، شرایط اعتراض و راهکارهای قانونی، می‌تواند مانع از تضییع حقوق طرفین شود.
پیشنهاد می‌شود پیش از هر اقدام، از مشاوره‌ی تخصصی بهره بگیرید تا مسیر درست و قانونی را طی کنید.

معرفی موسسه حقوقی عدالت دانان ⚖️

موسسه حقوقی عدالت دانان با تکیه بر تجربه‌ی وکلای متخصص در حوزه‌ی حقوق خانواده، آماده‌ی ارائه‌ی خدمات حقوقی در زمینه‌ی طلاق، حضانت، مهریه و دعاوی خانوادگی است.
مشاوره‌ی دقیق، پیگیری سریع و احترام به حقوق موکل از اصول اصلی این موسسه است.

برای اطلاعات بیشتر، به وب‌سایت رسمی موسسه مراجعه کنید:
🌐 edalatdanan.com